Eén op de tien studenten leent tijdens de opleiding bij overheidsinstantie DUO om later genoeg geld te hebben om een huis te kopen. Met het nieuwe leenstelsel wordt het alleen maar gunstiger om dat te doen.
Een studielening gebruiken om de aankoop van een huis te financieren? Het gebeurt, bleek maandag uit het Nibud Studentenonderzoek 2015 (pdf). Tien procent van de ruim 2.700 ondervraagde studenten geeft aan (een deel van) het geleende geld bij DUO te sparen, om na de studie genoeg geld te hebben om een huis te kunnen kopen.
Lenen is namelijk spotgoedkoop voor studenten. Voor elk afstudeerjaar wordt een rentepercentage over de studieschuld vastgesteld, gebaseerd op Nederlandse staatsleningen met een looptijd van 5 jaar. De actuele rente die studenten betalen is slechts 0,12 procent, en dit ultralage percentage staat voor vijf jaar vast.
Zet je het geleende bedrag op een spaarrekening met 1,3 procent rente, dan verdien je geld. Dat kan aan het einde van je studietijd enkele honderden tot bijna duizend euro voordeel opleveren, becijferde NU.nl.
Let wel: bij bovengenoemde truc moeten studenten wel rekening houden met de vrijstelling van 21.330 euro voor de vermogensbelasting. Boven dit bedrag betaal je 1,2 procent belasting over het vermogen.
Huis kopen met studielening
Om de rentewinst is het studenten niet altijd te doen. Wie tijdens de opleiding vier jaar lang het maximale bedrag van 854,12 euro per maand leent en dat oppot, heeft aan het einde van de rit een fortuin van ruim 40 duizend euro. En dat bedrag komt van pas bij het kopen van een huis.
Want de tijden van tophypotheken zijn voorbij. Dit jaar mag de maximale hypotheek 103 procent van de koopsom zijn en in 2018 mogen banken niet meer dan 100 procent van de woningwaarde verstrekken. De kosten koper, ongeveer 5 procent van de koopsom, kun je dan niet meer meefinancieren in de hypotheek. Dat betekent dat je die zelf op moet hoesten.
En als president Klaas Knot van De Nederlandsche Bank zijn zin krijgt, gaat de maximale hypotheek in de toekomst omlaag naar 90 of zelfs 80 procent. Dan moeten potentiële huizenkopers enkele tienduizenden euro's zelf inbrengen.
Onderstaande tabel geeft een indicatie hoeveel eigen geld een huizenkoper moet meebrengen bij leenplafonds van respectievelijk 100 procent, 90 procent en 80 procent van de woningwaarde.
Mensen zonder studieschuld moeten dan eerst jaren sparen voor ze voldoende eigen middelen hebben om een huis te kopen. Wie het geleende geld op een spaarrekening heeft geparkeerd, kan daarentegen met een diploma en baan op zak meteen op zoek naar een koopwoning. Zo kun je een deel van de hypotheek financieren door goedkoop te lenen bij de overheid.
Want lenen van de overheid is stukken voordeliger dan het afsluiten van een hypothecaire lening bij een bank. Het rentepercentage ligt elk jaar zo'n 3 tot 4 procentpunt lager. Dat scheelt maandelijks enkele tientallen euro's aan lasten.
Studieschuld heeft invloed op maximale hypotheek
Er is wel een 'maar'. Een studieschuld vermindert het maximale bedrag dat je kunt lenen van de bank. Volgens de rekenmethode van banken bedragen de maandlasten van een studieschuld 0,75 procent van de totale lening. Bij de huidige lage hypotheekrentes betekent dat in de praktijk dat je de studieschuld ongeveer maal twee moet doen om te bepalen welk bedrag je minder kunt lenen.
Kortom, met het kapitaal van een studielening kun je na je afstuderen sneller een huis kopen, maar je zult wel genoegen moeten nemen met een iets krappere woning.
Sociaal leenstelsel
Daar komt per 1 september echter verandering in, met de invoering van het sociale leenstelsel. Dan telt de studieschuld voor nog maar 0,45 procent mee in de lastenberekening. En dat maakt behoorlijk wat uit voor de maximale hypotheek, zoals blijkt uit een rekenvoorbeeld van hypotheekadviseur Jos Koets.
Een man en een vrouw met een gezamenlijk inkomen van 55.000 euro en beide een studieschuld van 30.000 euro, kunnen bij een lagere lastenberekening voor de studieschuld ineens meer dan 40 duizend euro extra lenen, vergeleken met de huidige regels.
Tel de studielening van 60.000 euro, die ze netjes jarenlang op een spaarrekening hebben gezet, bij het maximale leenbedrag op en je komt dicht in de buurt van de maximale lening zonder studieschuld.
"Het grote voordeel van de DUO-lening is dat deze personen een huis kunnen kopen. Zonder deze lening hadden beiden eerst moeten sparen omdat zij de kosten koper zelf moeten betalen", schrijft Koets. "Bovendien als zij toch besluiten om te huren dan kunnen zij de DUO-lening direct in één keer aflossen."
Voor studenten is maximaal lenen dus voordelig, als ze de discipline hebben om van het geleende geld af te blijven. En ze moeten natuurlijk genoeg inkomsten hebben om in hun levensonderhoud te voorzien. Want een basisbeurs en bijbaan is voor lang niet alle studenten genoeg om de huur en voedsel van te betalen.
Oneigenlijke sluiproute?
Goedkoop geld lenen en zo sparen voor later is dus niet voor iedere student een optie. Misschien zijn het zelfs alleen de rijke studenten die ervan kunnen profiteren.
Koets is kritisch op hoe de regering het nieuwe sociaal leenstelsel heeft ingericht. Er is geen enkele ontmoediging voor studenten om maximaal te lenen en er zijn geen regels om misbruik van het studievoorschot als goedkope hypotheek tegen te gaan, schrijft hij.
Bovendien wordt versneld aflossen op geen enkele manier gestimuleerd. Afgestudeerden betalen nooit meer dan 4 procent van hun inkomen af en mogen 35 jaar doen over het aflossen. Het bedrag dat dan nog open staat, wordt kwijtgescholden. "Het lijkt wel of de hypotheekrenteaftrek speciaal in studentenvorm opnieuw is uitgevonden", aldus Koets.
Oeps! We konden je formulier niet vinden.
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl